BÖLÜM I (İSİM, İKAMETGÂH, DÜZENLEME VE TANIMLAR)
Derneğin Adı: Türkiye Dogrudan Satış Derneği - TDS
Madde 1
Derneğin adı, TDS - Türkiye Dogrudan Satış Derneği ’dir.
Denek, kanunun izin verdiği şekilde adının uygun bir biçimde yabancı dile çevrilmiş olan karşılığını kullanmaya yetkilidir.
Dernek, Türk Medeni Kanunu ile 6 Ekim 1983 tarihinde yürürlüğe giren, 2908 sayılı Dernekler kanunu hükümlerine uygun olarak kurulmuştur. Dernek tüzüğü sonradan 23 Kasım 2004 tarihinde yürürlüğe giren 5253 sayılı Dernekler Kanunu ile uyumlu hale getirilmiştir.
Derneğin İkametgâhı
Madde 2
Derneğin merkezi İstanbul’dur.
Tanımlar
Madde 3
Aşağıdaki terimler, sözcükler ve kısaltmalar, bu tüzüğün uygulanmasında karşılıklarındaki anlamları taşırlar.
Dernek-TDS - Türkiye Dogrudan Satış Derneği’ni
Tüzük-Dernek Tüzüğünü
Kanun- Bölüm 1’deki Kanunu
Mülki Amir- İstanbul’da derneğin ikametgâhının bulunduğu ilçedeki en yüksek Mülki Amiri
Yönetmelik- Dernek tarafından iç yönetimi sağlamak için çıkarılan kuralların gösterdiği iç yönetmeliği
Doğrudan Satış- Genelde müşterilerin evlerine veya çalışma yerleri ile dükkân ve mağazaların dışındaki diğer satış yerlerinde açıklama ve tanıtım yapmak sureti ile hizmetlerin ve malların pazarlanmasını,
İşveren- Herhangi bir Dernek üyesinin işvereni olan kişi ve kuruluşları,
Asil Üye-Derneğe tam üye olarak kabul olunanları,
Üyeler- Asil ve Fahri üyeleri,
Kurucu Üye- Madde 6 da tanımlandığı anlamını,
Üyelik- Her grup üyelerin üyeliği veya üyelikleri,
Fahri Üye- Derneğe asıl üyelik yerine Fahri üye olarak kabul edilen kimseleri,
Genel Kurul- En büyük karar organı olarak, 13. Madde gereğince Dernek üyelerinin olağan ve olağan üstü görüşmeler için bir araya gelmesini,
Yönetim Kurulu- Madde 19 da gösterildiği şekilde seçilen Kurulu,
Denetleme Kurulu- Madde 22 de gösterildiği şekilde seçilen Kurulu ifade eder.
BÖLÜM II
DERNEĞİN AMACI VE ÇALIŞMA KONU VE BİÇİMLERİ
Amaç
Madde 4
Derneğin temel amacı; Doğrudan Satış’ı kamuoyuna hizmet ve pazarlama yöntemi olarak tanıtmak ve bu görüşü yaymak ve geliştirmek, Doğrudan Satış hakkında kamuoyunun güvenini sağlayarak bilgisini arttırmak, iletişim kurmak, sektöre iyi davranış biçimleri ve kuralları önermektir.
Çalışma konu ve biçimleri
Madde 5
Dernek amaçlarını gerçekleştirmek için, dersler, seminerler, toplantılar, sergiler, yarışmalar ve geziler gibi etkinlikler düzenleyebilir, yayınlar neşre edebilir, üyeler arasında bilgi alışverişini geliştirmeyi teşvik edebilir, arşivler kurabilir, taşınmaz edinip satabilir ve derneğin amaçlarına uygun diğer faaliyetlerde bulunabilir.
BÜLÜM III
KURUCULAR
Kurucu Üyeler
Madde 6
Derneğin kuruluları olan on kişinin adları, soyadları, meslek veya sanatları, ikametgâhları ve tabiiyetleri aşağıdaki gibidir.
Üye Olma Hakkı (Genel)
Madde 7
Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip ve 18 yaşını bitirmiş herkes, 5253 sayılı Dernekler Kanunu’nun 3’üncü ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 64’üncü maddelerinde belirtilen koşullara uygun olmak şartıyla derneğe üye olarak değerlendirilebilir. Sadece doğrudan satış sektöründe faaliyet gösteren şirketlerde çalışan gerçek kişilerin ve Doğrudan Satış Derneği’nin Davranış İlkelerini benimsemiş ve ilkelere uygun şekilde faaliyet gösteren tüzel kişilerin asli üye olması mümkündür.
Sadece doğrudan satış veya doğrudan satış servisi sanayiyle ilgili olan şahıslar derneğe fahri üye olabilirler. Fahri üyelerin Genel Kurulda oy hakkı yoktur ve Genel Kurul toplantılarında çoğunluğun tespitinde hesaba katılmazlar.
Türk vatandaşı olmayanlar, ancak Türk vatandaşlarında aranan koşullara ilaveten Türkiye’de çalışma ve ikamet etme hakkına sahipseler üye alınabilirler.
Dernek Yönetim Kurulu üyelik için yapılan müracaatları en çok otuz gün içinde karara bağlayıp, sonucu müracaat sahibine yazılı olarak bildirmek zorundadır.
Hiç kimse derneğe üye olmaya zorlanamaz. Hiç kimse Dernekte üye kalmaya zorlanamaz.
Çıkarılma
Madde 8
Üyelerin Dernek tüzüğündeki koşulları yerine getirmede yetersiz kalmaları halinde Dernek üyeliğinden çıkarılması söz konusudur. Asli üyenin üyelikten çıkartılabilmesi için Yönetim Kurulu toplantısının üye tam sayısının 1/2’sinden az olmamak kaydıyla toplanması ve toplantıya katılanların 2/3’ünün onayı gereklidir. Asli üyenin Yönetim Kurulu tarafından verilen bu karara karşı Genel Kurulda itiraz hakkı vardır. Yapılan bu müracaat üzerine Genel Kurulun Yönetim Kurulu kararını onaylaması için Genel Kurula katılan üyelerin toplam asli üye sayısının 1/2’sinden az olmaması ve kararın katılanlardan en az 2/3’ünün onayıyla alınması gereklidir.
Fahri üyeler Yönetim Kurulu’nun çoğunlukla alacağı bir kararla üyelikten çıkarılabilirler. Bu şahısların Genel Kurula itiraz hakkı yoktur.
Bu Bölüme İlişkin Ortak Kurallar
Madde 9
Doğrudan Satış alanında çalışanların kimler olduğu ve nitelikleri, bunların hangi tür üyeliklere alınabileceği, başvuruların biçimi ve içeriği, zamanı, üyelik verilmesi esasları, alma ve çıkarılma koşulları ve diğer konular Yönetim Kurulunca hazırlanıp Genel Kurulca onaylanmış yönetmeliklerle hükme bağlanır.
BÜLÜM IV
GENEL KURUL
Kuruluş Şekli
Madde 10
Genel Kurul derneğinin asli üyelerinin toplanmasıyla oluşur.
Topaltı Yeri
Madde 11
Genel Kurul toplantıları Dernek merkezinin bulunduğu yerde, İstanbul, Ankara veya İzmir il hudutları içinde yapılabilir.
Toplanma Zamanı
Madde 12
Genel Kurul üç yılda da bir, Mayıs ayında olan toplantı yapar.
Olağan toplantı dışında Genel Kurul, Yönetim veya Denetim Kurulu’nun gerekli gördüğü hallerde veya Dernek üyelerinden beşte birinin yazılı isteği üzerine olağan üstü toplanır.
Genel Kurul toplantıya Yönetim Kurulunca çağırılır.
Denetleme Kurulunun veya Dernek üyelerinden beşte birinin yazılı isteği üzerine Yönetim Kurulu Genel Kurulu bir ay içinde toplantıya çağırmazsa, Denetleme Kurulu veya toplantı isteğinde bulunan üyelerden birinin müracaatı üzerine mahalli sulh hukuk hâkimi duruşma yaparak Dernek üyeleri arasından üç kişilik bir heyeti, Genel Kurulu toplantıya çağırmakla görevlendirir.
Çağrı Usulü
Madde 13
Çağrı, Yönetim Kurulunun tüzüğe göre Genel Kurula katılma hakkı bulunan üyelerini tespit eden listesi üzerinden yapılır.
(a) Genel Kurula katılacak üyeler en az on beş gün önceden günü, saati, yeri ve gündemi mahalli bir gazete ile ilan edilmek veya yazılı ya da elektronik posta ile bildirilmek suretiyle toplantıya çağırılır. Bu çağrıda çoğunluk sağlanamaması nedeniyle toplantı yapılamazsa, ikinci topalının hangi gün olacağı da belirtilir. İlk toplantı günü ile ikinci toplantı arasında bırakılacak zaman bir haftadan az olamaz. Genel Kurul toplantısı için tekrar yapılacak ilanla birlikte gündem tüm üyelere ya posta ile ya da elektronik mesaj yolu (fax) ile gönderilir.
(b) Toplantı, yeterli çoğunluğun sağlanamamasından başka bir sebeple geri bırakılırsa, bu durum, geri bırakılma sebepleri de belirtilmek suretiyle, ilk toplantı için yapılan çağrı usulüne uygun olarak üyelere duyurulur. İş bu ikinci toplantının geri bırakma tarihinden itibaren en geç iki ay içinde yapılması zorunludur.
(c) Üyeler ikinci toplantıya, birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağırılır.
(d) Genel Kurul toplantısı bir defadan fazla geri bırakılmaz
Toplantı Yeter Sayısı
Madde 14
Genel Kurul, Dernek tüzüğüne göre Genel Kurula katılma hakkı bulunan üyelerin yarısından bir fazlasının katılmasıyla toplanır. İlk toplantıda yeter sayı sağlanamazsa, ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz fakat ikinci toplantıya katılan üye sayısı, Dernek Yönetim ve Denetleme kurulları üye tam sayısı toplamının iki katından az olamaz.
Toplantının Yapılış Usulü
Madde 15
Dernek Genel Kurul toplantıları, çağrıda belirtilen gün, saat ve yerde yapılır.
Genel Kurula katılacak üyeler, Yönetim Kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler.
Tüzüğün on dördüncü maddesinde belirtilen tam sayı sağlanmışsa, durum bir tutanakla tespit edilir.
Toplantı Yönetim Kurulu başkanı ve görevlendireceği Yönetim Kurulu üyelerinden biri tarafından açılır.
Yönetim Kurulu Başkanı veya vekili toplantıyı yönetmekle sorumludur. Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile kâtip seçilir.
Toplantının Yönetimi Genel Kurul Başkanına aittir. Sekreterler toplantı tutanağını düzenler ve toplantıyı yöneten kişi ile birlikte imzalarlar. Toplantı sonunda, bütün tutanak ve belgeler Yönetim Kuruluna verilir.
Toplantıda Görüşülecek Konular
Madde 16
Genel Kurul toplantısında yalnız gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak toplantıda hazır bulunan üyelerin en az onda biri tarafından görüşülmesi istenen konuların gündeme alınması zorunludur.
BÜLÜM V
GENEL KURULUN GÖREV VE YETKİLERİ
Genel Kurulun Görev ve Yetkileri
Madde 17
Aşağıdaki konular Genel Kurulca görüşülüp karar bağlanır.
(a) Dernek Yönetim Kurulu üyelerinin ve denetçilerin seçimi,
(b) Dernek tüzüğünün değiştirilmesi,
(c) Yönetim ve denetleme kurulları raporlarının görüşülmesi, Yönetim Kurulunun ibra edilmesi,
(d) Yönetim Kurulunca hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek kabul edilmesi,
(e) Dernek için gerekli taşınmaz malların satın alınması veya ihtiyaç olmayan mevcut taşınmaz malların satılması hususunda Yönetim Kuruluna yetki verilmesi
(f) Derneğin bir yerli veya yabancı federasyona katılması veya ayrılması,
(g) Derneğin feshedilmesi,
(h) Mevzuatta ve Dernek tüzüğünde Genel Kurulca yapılması belirtilen diğer görevlerin yerine getirilmesi.
Oy Vermede ve Karar Olmada Usul ve Metot
Madde 18
Her üye oyunu bizzat kullanmak zorundadır. Her asli üyenin Genel Kurulda bir oy hakkı vardır. Oylar gizli ya da açık olarak kullanılır. Gizli oylar Yönetim Kurulu tarafından mühürlenmiş kâğıtların veya oy pusulalarının üyeler tarafından gereği yapıldıktan sonra mühürlenmiş veya içi boş kaba atılması ile toplanan ve oy vermenin bitiminden sonra açık sayımı yapılarak kullanılan oylardır.
Açık oylamada toplantıyı yöneten şahsın belirteceği yöntem uygulanır.
Tüzükte başka bir çoğunluk gösterilmemişse, geçerli oyların yarından bir fazlasına erişen aday veya öneri kazanmış veya kararlaştırılmış olur. Ancak aşağıdaki konuların karara bağlanması için toplantının toplam asli üye sayısının en az 2/3’ünün katılımı ile yapılması ve toplantıya katılan asli üyelerin en az 2/3 nün olumlu oy kullanmış olmaları şarttır:
(a) Yönetmelik çıkarılması
(b) Tüzük ve yönetmelik değişiklikleri
(c) Dernekten üye çıkarılmasına ilişkin Yönetim Kurulu kararına itirazın görüşülmesi
(d) Derneğin feshi
BÖLÜM VI
YÖNETİM KURULU
Seçim
Madde 19
Dermek Yönetim Kurulu beş asil ve beş yeden üye olarak Genel Kurulca gizli oyla üç yılda bir seçilir.
Asıl üyeliklerde boşalma olduğu takdirde yedek üyelerin göreve çağrılması zorunludur.
Yönetim Kurulu Üyelerinin Sorumlulukları
Madde 20
Yönetim Kurulu Üyelerinin Sorumlulukları aşağıdaki gibidir:
(a) Derneği temsil etmek veya bu hususta kendi üyelerinden bir veya birkaçına yetki vermek
(b) Derneğin gelir ve giderlerine ilişkin işlemleri yapmak gözden geçirmek ve gelecek yıla ait bütçe ve yıllık raporları hazırlamak ve Genel Kurula sunmak.
(c) Türk vatandaşı olmayanların üyeliğe kabulü halinde bunları on gün içinde en büyük mahalli mülki amirliğe bildirmek
(d) Kanun tarafından ve bu ana sözleşme hükümleri ile verilen tüm diğer görevleri yerine getirmek.
Yönetim Kurulu, Derneğin yürütme organı niteliği ile aralarında görev bölümü yaparak başkan, başkan yardımcıları, sayman ve sekreterleri seçilenler arasından belirler.
Yönetim Kurulu yılda en az iki kere toplanır.
Yönetim Kurulunda görüşmelere, üye tam sayısının yarında bir fazlasının hazır bulunması ile başlanır.
Kararlar oy çokluğu ile alınır.
Aksi özellikle kararlaştırılmamışa oyların eşit olması durumunda başkanın oyu çoğunluğu sağlamış sayılır.
Yönetim Kurulunun yedek üyelerle tamamlanamaması
Madde 21
Yönetim Kurulu üye sayısı on dokuzuncu maddede gösterildiği üzere boşalmalar sebebiyle yedeklerin de getirilmesinden sonra, üye tam sayısının yarısından aşağı düşerse, Genel Kurul, mevcut Yönetim
Kurulu üyeleri veya Denetleme Kurulu tarafından bir ay içinde toplantıya çağrılır. Çağrının yapılmaması halinde, Dernek tam üyelerinden birinin başvurması üzerine mahallin sulh hukuk hâkimi duruşma yaparak Dernek üyeleri arasından seçeceği üç kişiyi, bir ay içinde Genel Kurulu toplamakla görevlendir.
Denetleme Kurulu
Madde 22
Denetleme Kurulu asli üyeler arasından üç asil ve üç yedek üyeden az olmamak üzere Genel Kurulca gizli oyla üç yılda bir seçilir.
Bu kurul, denetleme görevini Dernek tüzüğünde tespit edilen esas ve usullere göre ve altı ayı geçmeyen aralıklarla yapar ve denetleme sonuçlarını bir rapor halinde Yönetim Kuruluna ve toplandığında Genel Kurula sunar.
Başka Organlar
Madde 23
Dernekte Onur Kurulu gibi başka organlarda kurulabilir.
Ancak bu organlara Genel Kurul ve denetleme kurulunun görev, yetki ve sorumlulukları devredilemez
Organlara seçilenlerin idareye bildirilmesi
Madde 24
Genel Kurulca yapılan seçimi izleye otuz gün içinde, Yönetim Kurulu başkanı tarafından, yönetim ve denetleme kurulları tarafından, yönetim ve denetleme kurullarına ile derneğin diğer organlarına seçilen asil ve yedek üyelerin ad ve soyadları, baba adları, doğum yeri ve tarihleri meslekleri ve ikametgâhları Dernek merkezinin bulunduğu yerin en büyük mülki amirlerine yazı ile bildirilir.
BÖLÜM VII
ŞUBE
Madde 25
Derneğin şubesi yoktur.
BÖLÜM VIII
AİDAT VE İLGİLİ HÜKÜMLER
Üye aidatları
Madde 26
Her üye yıllık üye aidatı ödemek zorundadır.
Üyelerin ödemeleri gereken yıllık üye aidatı tutarları, tüzel kişi üyelerin ve gerçek kişi üyelerin çalıştığı şirketlerin, aidatın ilgili olduğu yıla ait satış miktarına oranlanarak Yönetim Kurulu tarafından belirlenir.
Üyelik aidatının hesaplanabilmesi için gereken verileri Yönetim Kuruluna talep edilen süre içinde sunmayan üyeler, ilgili dönemde en yüksek tutarda aidat ödemesi yapmış bulunan üyenin ödediği yıllık üye aidatı kadar aidat öderler.
Derneğin gelirleri
Madde 27
Derneğin gelir kaynakları aşağıdaki gibidir
(a) Üye aidatı
(b) Dernek yayınlarına alınan reklamlardan elde edilen gelirler
(c) Dernekçe yapılan piyango, balo, spor yarışması, konser ve konferans gibi faaliyetlerden sağlanan gelirler
(d) Derneğin mal varlığından elde edilen gelirler
(e) Dernek tarafından desteklenen faaliyetlere ait kayıt ve kabul ödentileri
(f) Yardım toplama hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun olarak toplanacak bağış ve yardımlar. Dernekçe dış ülkelerdeki gerçek ve tüzel kişilerden ve diğer kuruluşlardan yardım alabilmek için önce iç işleri bakanlığının izninin alınması gerekir.
Yardım kabul edilemeyecekler
Madde 28
Dernek, siyasi partilerden, işçi ve işveren sendikalarından ve mesleki kuruluşlardan herhangi bir suretle maddi yardım kabul edemez ve adı geçen kuruluşlara yardımda bulunamaz
Defter ve Kayıtlar
Madde 29
Dernek aşağıda yazılı defterleri tutar:
(a) Üye kayıt defteri: derneğe girenlerin kimlikleri derneğe giriş tarihleri bu deftere yazılır
(b) Karar defteri: Yönetim Kurullarının kararları tarih ve numara sayısıyla bu deftere yazılır ve kararların altı başkan ve üyelerce imzalanır
(c) Gelen ve giden evrak defteri: gelen ve giden evrak, tarih ve numarası ile bu deftere kayıt olunur. Gelen evrakın asılları ve giden evrakın kopyaları dosyalarında saklanır.
(d) Gelir ve gider defteri: Dernek namına alınan bütün paraların alındıkları ve harcanan paranın da verildikleri yerler, açık ve düzenli olarak bu defterde gösterilir
(e) Bütçe, kesin hesap ve bilanço defteri: bütçe, kesin hesap ve bilanço bu deftere işlenir
(f) Demir baş defteri: derneğe ait demirbaşlar bu deftere işlenir.
(g) Alındı kayıt defteri
Bu defterlerin noterden tasdikli olması zorunludur.
Gelir ve giderde usul
Madde 30
Dernek gelirleri alındı belgesi ile toplanır ve giderler harcama belgesi ile yapılır. Bu belgeleri saklama süresi, özel kanunlarda gösterilen daha uzun süreye ilişkin hükümler saklı kalmak üzere beş yıldır. Dernek gelirlerin alınmasında kullanacak alındı belgesi maliye bakanlığınca bastırılır. Maliye bakanlığı yazılı isterden itibaren otuz gün içinde alındı belgesini sağlayamazsa, Dernek özel olarak bastıracağı alındı belgelerini mahallin en büyük mülki amirliğine onaylatarak bağış ve aidat kabul edebilir. Alındı belgesinde ödeme ve bağışta bulunanın açık kimliği ve imzası bulunur. Maliye bakanlığınca resmi alındı belgesi sağlandıktan sonra özel alındı belgesi kullanılmaz. Bağış ve aidat toplayacak kişi ya da kişileri Dernek Yönetim Kurulu bir kararla belirtir ve bu karar derneğin merkezinin bulunduğu en büyük mülki amirliğe tescil ettirilir.
BÖLÜM IX
DERNEĞİN İÇ DENETİM ŞEKİLLERİ
İç Denetim
Madde 31
Derneğin iç denetimi, Dernekler kanunu ve Yönetim Kurulunca çıkarılıp Genel Kurulca onaylanan Dernek yönetmeliklerine göre, denetleme kurulu tarafından gerçekleştirilir.
BÖLÜM X
TÜZÜK DEĞİŞİKLİĞİ
Madde 32
Tüzük maddeleri, toplantıya katılan asli üyelerin 2/3 nün olumlu oyu, yapılacak değişikliğin gündemde gösterilmesi ve nisabın sağlanması şartı ile değiştirilebilir.
BÖLÜM XI
FESİH HALİNDE MAL VARLIĞININ TASVİYE ŞEKLİ
Madde 33
Dernek Genel Kurulu her zaman derneğin feshine karar verebilir.
Genel Kurulun Derneğin feshine karar verebilmesi için, tüzüğe göre Genel Kurula katılma hakkına sahip bulunan Dernek üyelerinin en az 2/3 sinin toplantıda hazır bulunması şarttır. İlk toplantıda bu çoğunluğun sağlanamaması halinde asli üyeler tüzüğün ilk maddesine göre ikinci toplantıya çağırılır. İkinci toplantıda katılan üye sayısı ne olursa olsun fesih konusu görüşülebilir. Feshe ilişkin kararın, toplantıda hazır bulunan üyelerin üçte iki çoğunluğu ile verilmesi zorunludur.
Derneğin feshi Yönetim Kurulu tarafından beş gün içinde mahallin en büyük mülki amirliğine yazı ile bildirilir. Fesih kararı ile birlikte, derneğin tüm yükümlülükleri ve ödemeleri yapıldıktan sonra mal varlığı Kızılay’a bırakılır.
BÖLÜM XII
TÜRK MEDENİ KANUNUNUN UYGULANMASI
Madde 34
Dernek tüzüğünde açık hüküm bulunmaya durumlarda, Dernekler Kanunu ve Dernekler Yönetmeliği buralarda hüküm bulunmayan hallerde Türk Medeni Kanunu’nun ilgili hükümleri uygulanır.